Trong số các cơ sở dữ liệu KH&CN trên thế giới, cơ sở dữ liệu thông tin sáng chế chiếm một vị trí đặc biệt: đây là nơi chứa rất nhiều thông tin công nghệ, có thể giúp các doanh nghiệp nắm bắt được sản phẩm mới hoặc các công nghệ mà đối thủ cạnh tranh đang áp dụng. Thậm chí, nhiều quốc gia còn coi đây là một trong những căn cứ quan trọng để xây dựng bản đồ công nghệ và chiến lược phát triển KH&CN.
Spruson & Ferguson là công ty sở hữu trí tuệ hàng đầu cung cấp một loạt các dịch vụ SHTT trên khắp khu vực Châu Á - Thái Bình Dương từ các văn phòng ở Úc (Brisbane, Melbourne, Sydney), Trung Quốc, (Bắc Kinh, Hồng Kông), Indonesia, Malaysia, Singapore và Thái Lan.
Theo Spruson & Ferguson chu kỳ phát triển sản phẩm có thể được chia thành 4 giai đoạn:
Spruson & Ferguson là công ty sở hữu trí tuệ hàng đầu cung cấp một loạt các dịch vụ SHTT trên khắp khu vực Châu Á - Thái Bình Dương từ các văn phòng ở Úc (Brisbane, Melbourne, Sydney), Trung Quốc, (Bắc Kinh, Hồng Kông), Indonesia, Malaysia, Singapore và Thái Lan.
Theo Spruson & Ferguson chu kỳ phát triển sản phẩm có thể được chia thành 4 giai đoạn:
- Hình thành ý tưởng đổi mới;
- Nghiên cứu và phát triển (R&D);
- Thương mại hóa sản phẩm hoặc dịch vụ;
- Tiếp thị sản phẩm hoặc các dịch vụ.
Trong quá trình phát triển các sản phẩm và dịch vụ mới, việc tìm kiếm và phân tích kỹ thuật trước đây là một phần cực kỳ quan trọng ở mỗi giai đoạn trong số 4 giai đoạn này. Bằng cách xem xét các tài liệu trước đó, có thể chắc chắn liệu một ý tưởng có phải là mới và có khả năng sáng tạo hay không, liệu ý tưởng đó có thể có thị trường thương mại hay không và do đó có nên tiếp tục đầu tư vào ý tưởng đó hay không. Nhiều thông tin hữu ích khác cũng có sẵn, bao gồm thông tin về các đối thủ cạnh tranh tiềm năng, xu hướng công nghệ và những người có thể được cấp phép sáng chế.
Tình trạng kỹ thuật cũng có thể được sử dụng theo những cách khác. Ví dụ, trong quá trình phát triển một sản phẩm, người ta có thể nhận ra rằng có một số tính năng bổ sung nhất định là điều mong muốn, hoặc có lẽ cần phải có giải pháp cho một vấn đề kỹ thuật cụ thể. Để tránh phải phát triển hoặc sáng chế ra giải pháp từ đầu để cung cấp các tính năng đó (hoặc giải quyết các vấn đề đó), có thể sử dụng các sáng chế của bên thứ ba. Trong trường hợp bằng sáng chế của bên thứ ba, bạn có thể phải trả phí cấp phép hoặc có thể mua quyền sử dụng. Trong một số trường hợp, việc cấp phép hoặc mua quyền sử dụng của bên thứ ba có thể hiệu quả hơn về chi phí thay vì phát triển để giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, để tránh phải cấp phép hoặc mua quyền sử dụng, bạn có thể sử dụng các sáng chế hoặc kỹ thuật thuộc phạm vi công cộng và điều chỉnh chúng theo yêu cầu để phù hợp với sản phẩm đang phát triển. Những cách tiếp cận như vậy có thể giảm thời gian phát triển sản phẩm và tiết kiệm chi phí R&D, vốn có thể được chuyển hướng sang các hoạt động phát triển khác.
Sau đây là một số tùy chọn có thể được khám phá để truy cập tiềm năng vào các sáng chế/kỹ thuật miền công cộng để cung cấp các tính năng mong muốn đó hoặc giải quyết các vấn đề kỹ thuật đó.
Tùy chọn 1 - Sử dụng các sáng chế trong các bằng sáng chế đã hết hạn
Tùy chọn 2 - Sử dụng các sáng chế trong các bằng sáng chế bị bỏ rơi hoặc không hợp lệ
Tùy chọn 3 - Bằng sáng chế không được quốc hữu hóa trong phạm vi quyền lợi
Tuỳ chọn 4 - Áp dụng công nghệ được tiết lộ nhưng không được công bố
Tuỳ chọn 5 - Áp dụng những thông tin kỹ thuật được tiết lộ trong tài liệu học thuật
Các tùy chọn ở trên có thể cung cấp các sáng chế miễn phí tiềm năng có thể là những thông tin bổ trợ hữu ích cho một sản phẩm đang được phát triển. Hệ quả là không có độc quyền nào có thể ngăn đối thủ cạnh tranh khai thác những sáng chế thuộc phạm vi công cộng tương tự. Do đó, có thể hữu ích khi phân bổ các nguồn lực R&D để cải thiện các sáng chế thuộc phạm vi kỹ thuật trước đó, nhằm tìm kiếm sự bảo hộ bằng sáng chế về cải tiến đó để cung cấp một số độc quyền về các khía cạnh này của sản phẩm hoặc phương pháp thương mại hóa. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là nếu bạn cải tiến sản phẩm hoặc quy trình đã được cấp bằng sáng chế, thì vẫn có thể vi phạm các tuyên bố của bằng sáng chế cơ bản.
Lý tưởng nhất là bằng sáng chế được liên kết với một sản phẩm hoặc dịch vụ mới. Tuy nhiên, nếu sản phẩm/dịch vụ sẽ được hưởng lợi từ các tính năng bổ sung nhất định, để tránh phí cấp phép và giảm thời gian phát triển sản phẩm và tiết kiệm chi phí R&D, thì có thể có lợi khi sử dụng các sáng chế hoặc kỹ thuật thuộc phạm vi công cộng. Các bằng sáng chế bị bỏ rơi hoặc hết hạn có thể là nguồn của các sáng chế thuộc phạm vi công cộng phù hợp và có các nguồn khác như được mô tả ở đây. Tuy nhiên, không phân biệt nguồn sáng chế trong phạm vi công cộng, bạn nên có quyền tự do điều hành trước khi khai thác thương mại hoặc sản phẩm hoặc phương pháp.
Tình trạng kỹ thuật cũng có thể được sử dụng theo những cách khác. Ví dụ, trong quá trình phát triển một sản phẩm, người ta có thể nhận ra rằng có một số tính năng bổ sung nhất định là điều mong muốn, hoặc có lẽ cần phải có giải pháp cho một vấn đề kỹ thuật cụ thể. Để tránh phải phát triển hoặc sáng chế ra giải pháp từ đầu để cung cấp các tính năng đó (hoặc giải quyết các vấn đề đó), có thể sử dụng các sáng chế của bên thứ ba. Trong trường hợp bằng sáng chế của bên thứ ba, bạn có thể phải trả phí cấp phép hoặc có thể mua quyền sử dụng. Trong một số trường hợp, việc cấp phép hoặc mua quyền sử dụng của bên thứ ba có thể hiệu quả hơn về chi phí thay vì phát triển để giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, để tránh phải cấp phép hoặc mua quyền sử dụng, bạn có thể sử dụng các sáng chế hoặc kỹ thuật thuộc phạm vi công cộng và điều chỉnh chúng theo yêu cầu để phù hợp với sản phẩm đang phát triển. Những cách tiếp cận như vậy có thể giảm thời gian phát triển sản phẩm và tiết kiệm chi phí R&D, vốn có thể được chuyển hướng sang các hoạt động phát triển khác.
Sau đây là một số tùy chọn có thể được khám phá để truy cập tiềm năng vào các sáng chế/kỹ thuật miền công cộng để cung cấp các tính năng mong muốn đó hoặc giải quyết các vấn đề kỹ thuật đó.
Tùy chọn 1 - Sử dụng các sáng chế trong các bằng sáng chế đã hết hạn
Tùy chọn 2 - Sử dụng các sáng chế trong các bằng sáng chế bị bỏ rơi hoặc không hợp lệ
Tùy chọn 3 - Bằng sáng chế không được quốc hữu hóa trong phạm vi quyền lợi
Tuỳ chọn 4 - Áp dụng công nghệ được tiết lộ nhưng không được công bố
Tuỳ chọn 5 - Áp dụng những thông tin kỹ thuật được tiết lộ trong tài liệu học thuật
Các tùy chọn ở trên có thể cung cấp các sáng chế miễn phí tiềm năng có thể là những thông tin bổ trợ hữu ích cho một sản phẩm đang được phát triển. Hệ quả là không có độc quyền nào có thể ngăn đối thủ cạnh tranh khai thác những sáng chế thuộc phạm vi công cộng tương tự. Do đó, có thể hữu ích khi phân bổ các nguồn lực R&D để cải thiện các sáng chế thuộc phạm vi kỹ thuật trước đó, nhằm tìm kiếm sự bảo hộ bằng sáng chế về cải tiến đó để cung cấp một số độc quyền về các khía cạnh này của sản phẩm hoặc phương pháp thương mại hóa. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là nếu bạn cải tiến sản phẩm hoặc quy trình đã được cấp bằng sáng chế, thì vẫn có thể vi phạm các tuyên bố của bằng sáng chế cơ bản.
Lý tưởng nhất là bằng sáng chế được liên kết với một sản phẩm hoặc dịch vụ mới. Tuy nhiên, nếu sản phẩm/dịch vụ sẽ được hưởng lợi từ các tính năng bổ sung nhất định, để tránh phí cấp phép và giảm thời gian phát triển sản phẩm và tiết kiệm chi phí R&D, thì có thể có lợi khi sử dụng các sáng chế hoặc kỹ thuật thuộc phạm vi công cộng. Các bằng sáng chế bị bỏ rơi hoặc hết hạn có thể là nguồn của các sáng chế thuộc phạm vi công cộng phù hợp và có các nguồn khác như được mô tả ở đây. Tuy nhiên, không phân biệt nguồn sáng chế trong phạm vi công cộng, bạn nên có quyền tự do điều hành trước khi khai thác thương mại hoặc sản phẩm hoặc phương pháp.
Nguồn: Văn phòng Viện Nghiên cứu sáng chế và Khai thác công nghệ./.
