Trong những thập kỷ gần đây, tinh thần khởi nghiệp kinh doanh trong địa hạt học thuật đang dần trở nên rõ nét và các trường đại học cũng được coi là nơi kiến tạo nên các công ty công nghệ cao. Với xu hướng ngày càng chú trọng tới mối liên kết giữa khoa học, công nghệ với các spin-off trong trường, trường đại học đang chuyển từ vai trò truyền thống là nghiên cứu, giảng dạy và phổ biến kiến thức sang một vai trò nâng cao hơn là tạo ra các spin-off và thúc đẩy tinh thần kinh doanh trong trường đại học.
Theo học giả Pirnay và cộng sự (2003), "spin-off" là một khái niệm mơ hồ và chung chung bao gồm nhiều loại hình công ty khởi nghiệp trong đó spin-off trường đại học chỉ đại diện cho một loại cụ thể. Bên cạnh đó cũng có rất nhiều các định nghĩa khác về spin-off trường đại học, nhưng tất cả đều có thể rút ra được những đặc điểm nổi bật sau:
- Tổ chức mẹ nơi sinh ra đổi mới sáng tạo đó phải là một trường đại học hoặc tổ chức học thuật
- Spin-off của trường đại học phải có đầu ra dưới dạng là một thực thể có tư cách pháp nhân riêng biệt chứ không phải là một cơ quan mở rộng hay được kiểm soát của trường đại học
- Thực thể mới này phải khai thác tri thức được tạo ra từ các hoạt động học thuật hoặc các mục đích theo đuổi học thuật
- Spin-off nên nhằm mục đích tạo ra lợi nhuận và thương mại hóa công nghệ
Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, mặc dù hiện tại trên thế giới spin-off trường đại học vẫn chưa được phổ biến lắm, nhưng chúng rất quan trọng đối với việc phát triển kinh tế, thương mại hóa công nghệ của trường và giúp các trường nâng cao sứ mệnh thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu và giảng dạy của mình. Có thể kể đến một số lợi ích tiềm năng của spin-off trường đại học:
- Thúc đẩy phát triển kinh tế: Chúng tạo các cơ hội kinh doanh bằng cách chuyển hóa các kết quả nghiên cứu thành công nghệ khả thi dẫn đến tạo ra các giải pháp thị trường. Spin-off thường tiến hành hầu hết các các hoạt động cơ bản của họ tại địa phương và do đó tạo hiệu ứng cấp số nhân đáng kể lên hoạt động kinh tế địa phương. Các spin-off thường xuyên đóng vai trò là chất xúc tác đối với việc hình thành về mặt địa lý các cụm công ty mới ở các công nghệ cụ thể.
- Thương mại hóa công nghệ trường đại học
Các spin-off trường đại học thường tận dụng các công nghệ của trường, những công nghệ mà trong hoàn cảnh khác có lẽ đã không được phát triển. Có hai cách mà spin-off nâng cao sự phát triển của công nghệ:
1. Spin-off mang lại một cơ chế để các công ty thương mại hóa các phát minh có độ không chắc chắn cao, vốn không thu hút được sự quan tâm từ các tổ chức lớn khác,
2. Spin-off mang lại một cách thức để đảm bảo sự tham gia của nhà phát minh vào việc phát triển tiếp theo các công nghệ trường đại học, điều này rất quan trọng khi công nghệ dựa trên kiến thức ngầm.
Các spin-off trường đại học cũng mang lại các cơ chế hiệu quả để lôi kéo người phát minh ra công nghệ tham gia vào quá trình thương mại hóa, vốn là điều kiện cần để phát triển các sản phẩm hoặc dịch vụ từ công nghệ của trường đại học.
Bên cạnh đó, các công ty khởi nghiệp thường tập trung vào phát triển công nghệ còn các nhà nghiên cứu trường đại học có xu hướng quan đến phát triển công nghệ nhiều hơn là các khía cạnh khác trong kinh doanh.
Spin-off của trường đại học và sứ mệnh nghiên cứu và giảng dạy
Thu hút và giữ chân giảng viên chuyên môn khoa học, kỹ thuật giỏi có thể là một thách thức lớn và spin-off trường đại học có thể góp phần giải quyết hai vấn đề này.
Chính vì những lý do đó, spin-off đang là hướng đi mới trong chuyển giao và thương mại hoá kết quả nghiên cứu tại các trường đại học. Spin-off của trường đại học sẽ đóng góp tích cực cho sự phát triển thương mại hoá sản phẩm khoa học công nghệ, trình diễn, triển lãm giới thiệu sản phẩm khoa học công nghệ, đặc biệt, nó còn mở ra nhiều cơ hội kết nối sâu rộng, toàn diện giữa doanh nghiệp trong trường đại học với doanh nghiệp - đối tác trong và ngoài nước.
- Tổ chức mẹ nơi sinh ra đổi mới sáng tạo đó phải là một trường đại học hoặc tổ chức học thuật
- Spin-off của trường đại học phải có đầu ra dưới dạng là một thực thể có tư cách pháp nhân riêng biệt chứ không phải là một cơ quan mở rộng hay được kiểm soát của trường đại học
- Thực thể mới này phải khai thác tri thức được tạo ra từ các hoạt động học thuật hoặc các mục đích theo đuổi học thuật
- Spin-off nên nhằm mục đích tạo ra lợi nhuận và thương mại hóa công nghệ
Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, mặc dù hiện tại trên thế giới spin-off trường đại học vẫn chưa được phổ biến lắm, nhưng chúng rất quan trọng đối với việc phát triển kinh tế, thương mại hóa công nghệ của trường và giúp các trường nâng cao sứ mệnh thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu và giảng dạy của mình. Có thể kể đến một số lợi ích tiềm năng của spin-off trường đại học:
- Thúc đẩy phát triển kinh tế: Chúng tạo các cơ hội kinh doanh bằng cách chuyển hóa các kết quả nghiên cứu thành công nghệ khả thi dẫn đến tạo ra các giải pháp thị trường. Spin-off thường tiến hành hầu hết các các hoạt động cơ bản của họ tại địa phương và do đó tạo hiệu ứng cấp số nhân đáng kể lên hoạt động kinh tế địa phương. Các spin-off thường xuyên đóng vai trò là chất xúc tác đối với việc hình thành về mặt địa lý các cụm công ty mới ở các công nghệ cụ thể.
- Thương mại hóa công nghệ trường đại học
Các spin-off trường đại học thường tận dụng các công nghệ của trường, những công nghệ mà trong hoàn cảnh khác có lẽ đã không được phát triển. Có hai cách mà spin-off nâng cao sự phát triển của công nghệ:
1. Spin-off mang lại một cơ chế để các công ty thương mại hóa các phát minh có độ không chắc chắn cao, vốn không thu hút được sự quan tâm từ các tổ chức lớn khác,
2. Spin-off mang lại một cách thức để đảm bảo sự tham gia của nhà phát minh vào việc phát triển tiếp theo các công nghệ trường đại học, điều này rất quan trọng khi công nghệ dựa trên kiến thức ngầm.
Các spin-off trường đại học cũng mang lại các cơ chế hiệu quả để lôi kéo người phát minh ra công nghệ tham gia vào quá trình thương mại hóa, vốn là điều kiện cần để phát triển các sản phẩm hoặc dịch vụ từ công nghệ của trường đại học.
Bên cạnh đó, các công ty khởi nghiệp thường tập trung vào phát triển công nghệ còn các nhà nghiên cứu trường đại học có xu hướng quan đến phát triển công nghệ nhiều hơn là các khía cạnh khác trong kinh doanh.
Spin-off của trường đại học và sứ mệnh nghiên cứu và giảng dạy
Thu hút và giữ chân giảng viên chuyên môn khoa học, kỹ thuật giỏi có thể là một thách thức lớn và spin-off trường đại học có thể góp phần giải quyết hai vấn đề này.
Chính vì những lý do đó, spin-off đang là hướng đi mới trong chuyển giao và thương mại hoá kết quả nghiên cứu tại các trường đại học. Spin-off của trường đại học sẽ đóng góp tích cực cho sự phát triển thương mại hoá sản phẩm khoa học công nghệ, trình diễn, triển lãm giới thiệu sản phẩm khoa học công nghệ, đặc biệt, nó còn mở ra nhiều cơ hội kết nối sâu rộng, toàn diện giữa doanh nghiệp trong trường đại học với doanh nghiệp - đối tác trong và ngoài nước.
Nguồn: Văn phòng Viện Nghiên cứu sáng chế và Khai thác công nghệ./.
