Trong phát triển nền kinh tế đổi mới sáng tạo, thương mại hoá đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi từ sản xuất truyền thống sang các mô hình sản xuất hiện đại. Thương mại hoá giúp tăng cường khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp, mở rộng thị trường tiêu thụ và thu hút đầu tư nước ngoài.
Trong bách khoa thư Wikipedia, "Thương mại hoá" (commercialization) được định nghĩa là một quá trình hay một chu kỳ giới thiệu sản phẩm mới hay phương thức sản xuất - kinh doanh mới trên thị trường. Thuật ngữ "Thương mại hoá" thường bị sử dụng nhầm lẫn với "bán hàng", "marketing" hay "phát triển kinh doanh".
Hay nói cách khác, thương mại hoá là quá trình chuyển đổi các hoạt động kinh tế từ công ước kế hoạch sang hình thức thị trường, bao gồm việc mở rộng các ngành kinh tế dịch vụ và vận chuyển, ứng dụng công nghệ thông tin và phát triển thương mại điện tử.
Đổi mới sáng tạo là việc tạo ra và ứng dụng các thành tựu, giải pháp kỹ thuật, công nghệ, giải pháp quản lý để nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm, hàng hóa.
Trong quá trình thực hiện cải cách từ những năm 1990 đến nay, Việt Nam đã nỗ lực ứng dụng khoa học và công nghệ (KH&CN), đổi mới sáng tạo, nhằm thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế bền vững. Trong đó, vai trò của thương mại hoá trong phát triển nền kinh tế đổi mới sáng tạo được cụ thể hoá như sau:
1. Tạo môi trường kinh doanh và đầu tư thuận lợi
Thương mại hoá tạo môi trường kinh doanh và đầu tư thuận lợi trong nền kinh tế đổi mới sáng tạo thông qua các hoạt động như:
- Nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng: Đây là điều kiện tiên quyết để thu hút các nhà đầu tư và giúp doanh nghiệp phát triển. Cơ sở hạ tầng bao gồm các yếu tố như đường giao thông, hệ thống viễn thông, năng lượng, cấp nước và xử lý chất thải.
- Thúc đẩy sự đổi mới và sáng tạo: Tạo ra môi trường cho doanh nghiệp có thể tìm kiếm đổi mới và sáng tạo, cũng như khuyến khích họ đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới.
- Tạo ra khung pháp lý rõ ràng và ổn định: Điều này mang lại sự tin tưởng cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp, tăng cường quyền lợi và bảo vệ cho họ.
- Tăng cường tài nguyên con người: Tạo ra môi trường giáo dục đào tạo tốt để đưa ra các chuyên gia và nhân lực có năng lực để phát triển kinh tế.
- Khuyến khích đầu tư nước ngoài: Đầu tư nước ngoài thường mang lại tác động tích cực về kinh tế và văn hóa, giúp thu hút vốn và công nghệ mới, tăng cường các liên kết kinh tế quốc tế, đẩy nhanh quá trình toàn cầu hóa.
2. Đẩy mạnh sự phát triển của các doanh nghiệp và ngành công nghiệp
Để quá trình thương mại hoá trong phát triển nền kinh tế đổi mới sáng tạo đẩy mạnh sự phát triển của các doanh nghiệp và ngành công nghiệp trong phát triển nền kinh tế đổi mới sáng tạo, chúng ta có thể triển khai những giải pháp sau đây:
- Tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp và ngành công nghiệp bằng cách giảm giấy tờ, thủ tục hành chính, tăng tính minh bạch, tránh tình trạng tham nhũng.
- Khuyến khích các doanh nghiệp và ngành công nghiệp đầu tư vào công nghệ, tạo ra những sản phẩm có tính cạnh tranh cao trên thị trường.
- Hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp và ngành công nghiệp khi cần thiết, để tăng khả năng đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh của họ.
- Xây dựng các chiến lược phát triển thị trường, giúp các doanh nghiệp và ngành công nghiệp tìm kiếm những thị trường mới để xúc tiến.
- Hợp tác với các tổ chức nước ngoài, giúp các doanh nghiệp và ngành công nghiệp đưa ra các sản phẩm ra thị trường quốc tế, đồng thời học hỏi và áp dụng những công nghệ tiên tiến từ các nước phát triển.
3. Tăng cường sức cạnh tranh trong thị trường, tăng cường khả năng phát triển và thích ứng với thị trường quốc tế.
Vai trò của tăng cường sức cạnh tranh trong thị trường là giúp các doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ của mình, nâng cao năng suất và hiệu quả hoạt động, giảm chi phí sản xuất và tiếp cận được với thị trường lớn hơn. Khi doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh cao trong thị trường, nó sẽ dễ dàng tạo ra lợi nhuận và tiếp tục phát triển.
Hơn nữa, tăng cường khả năng phát triển và thích ứng với thị trường quốc tế thì thương mại hoá là rất quan trọng trong nền kinh tế đổi mới sáng tạo. Điều này giúp doanh nghiệp có thể mở rộng thị trường của mình ở nước ngoài, tìm kiếm các cơ hội mới và tăng cường khả năng cạnh tranh của mình trong môi trường kinh doanh quốc tế.
Ngoài ra, tăng cường sức cạnh tranh và khả năng phát triển còn giúp đẩy mạnh sự phát triển kinh tế của quốc gia, tạo ra các công việc mới, thu hút vốn đầu tư nước ngoài và tăng thu nhập cho người dân.
Với những vai trò không thể phủ nhận, thì thương mại hoá trong phát triển nền kinh tế đổi mới sáng tạo là việc làm không thể thiếu. Tuy nhiên, thương mại hoá cũng phải đi đôi với quản lý và hỗ trợ phát triển cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, giải quyết các vấn đề về an toàn thực phẩm, quyền sở hữu trí tuệ và bảo vệ môi trường để đảm bảo sự bền vững của phát triển kinh tế - xã hội.
Hay nói cách khác, thương mại hoá là quá trình chuyển đổi các hoạt động kinh tế từ công ước kế hoạch sang hình thức thị trường, bao gồm việc mở rộng các ngành kinh tế dịch vụ và vận chuyển, ứng dụng công nghệ thông tin và phát triển thương mại điện tử.
Đổi mới sáng tạo là việc tạo ra và ứng dụng các thành tựu, giải pháp kỹ thuật, công nghệ, giải pháp quản lý để nâng cao hiệu quả phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm, hàng hóa.
Trong quá trình thực hiện cải cách từ những năm 1990 đến nay, Việt Nam đã nỗ lực ứng dụng khoa học và công nghệ (KH&CN), đổi mới sáng tạo, nhằm thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế bền vững. Trong đó, vai trò của thương mại hoá trong phát triển nền kinh tế đổi mới sáng tạo được cụ thể hoá như sau:
1. Tạo môi trường kinh doanh và đầu tư thuận lợi
Thương mại hoá tạo môi trường kinh doanh và đầu tư thuận lợi trong nền kinh tế đổi mới sáng tạo thông qua các hoạt động như:
- Nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng: Đây là điều kiện tiên quyết để thu hút các nhà đầu tư và giúp doanh nghiệp phát triển. Cơ sở hạ tầng bao gồm các yếu tố như đường giao thông, hệ thống viễn thông, năng lượng, cấp nước và xử lý chất thải.
- Thúc đẩy sự đổi mới và sáng tạo: Tạo ra môi trường cho doanh nghiệp có thể tìm kiếm đổi mới và sáng tạo, cũng như khuyến khích họ đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới.
- Tạo ra khung pháp lý rõ ràng và ổn định: Điều này mang lại sự tin tưởng cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp, tăng cường quyền lợi và bảo vệ cho họ.
- Tăng cường tài nguyên con người: Tạo ra môi trường giáo dục đào tạo tốt để đưa ra các chuyên gia và nhân lực có năng lực để phát triển kinh tế.
- Khuyến khích đầu tư nước ngoài: Đầu tư nước ngoài thường mang lại tác động tích cực về kinh tế và văn hóa, giúp thu hút vốn và công nghệ mới, tăng cường các liên kết kinh tế quốc tế, đẩy nhanh quá trình toàn cầu hóa.
2. Đẩy mạnh sự phát triển của các doanh nghiệp và ngành công nghiệp
Để quá trình thương mại hoá trong phát triển nền kinh tế đổi mới sáng tạo đẩy mạnh sự phát triển của các doanh nghiệp và ngành công nghiệp trong phát triển nền kinh tế đổi mới sáng tạo, chúng ta có thể triển khai những giải pháp sau đây:
- Tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp và ngành công nghiệp bằng cách giảm giấy tờ, thủ tục hành chính, tăng tính minh bạch, tránh tình trạng tham nhũng.
- Khuyến khích các doanh nghiệp và ngành công nghiệp đầu tư vào công nghệ, tạo ra những sản phẩm có tính cạnh tranh cao trên thị trường.
- Hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp và ngành công nghiệp khi cần thiết, để tăng khả năng đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh của họ.
- Xây dựng các chiến lược phát triển thị trường, giúp các doanh nghiệp và ngành công nghiệp tìm kiếm những thị trường mới để xúc tiến.
- Hợp tác với các tổ chức nước ngoài, giúp các doanh nghiệp và ngành công nghiệp đưa ra các sản phẩm ra thị trường quốc tế, đồng thời học hỏi và áp dụng những công nghệ tiên tiến từ các nước phát triển.
3. Tăng cường sức cạnh tranh trong thị trường, tăng cường khả năng phát triển và thích ứng với thị trường quốc tế.
Vai trò của tăng cường sức cạnh tranh trong thị trường là giúp các doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ của mình, nâng cao năng suất và hiệu quả hoạt động, giảm chi phí sản xuất và tiếp cận được với thị trường lớn hơn. Khi doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh cao trong thị trường, nó sẽ dễ dàng tạo ra lợi nhuận và tiếp tục phát triển.
Hơn nữa, tăng cường khả năng phát triển và thích ứng với thị trường quốc tế thì thương mại hoá là rất quan trọng trong nền kinh tế đổi mới sáng tạo. Điều này giúp doanh nghiệp có thể mở rộng thị trường của mình ở nước ngoài, tìm kiếm các cơ hội mới và tăng cường khả năng cạnh tranh của mình trong môi trường kinh doanh quốc tế.
Ngoài ra, tăng cường sức cạnh tranh và khả năng phát triển còn giúp đẩy mạnh sự phát triển kinh tế của quốc gia, tạo ra các công việc mới, thu hút vốn đầu tư nước ngoài và tăng thu nhập cho người dân.
Với những vai trò không thể phủ nhận, thì thương mại hoá trong phát triển nền kinh tế đổi mới sáng tạo là việc làm không thể thiếu. Tuy nhiên, thương mại hoá cũng phải đi đôi với quản lý và hỗ trợ phát triển cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, giải quyết các vấn đề về an toàn thực phẩm, quyền sở hữu trí tuệ và bảo vệ môi trường để đảm bảo sự bền vững của phát triển kinh tế - xã hội.
Nguồn: Văn phòng Viện Nghiên cứu sáng chế và Khai thác công nghệ./.
